Bir televizyon programında kendini prof ilan eden tipsizin teki konu beslenmeden açılınca “kilonuzu kontrol etmek için az miktarda kalori alın, az yiyin ama mesela çaya şeker atın, o şeker kalori ihtiyacınızı karşılayacaktır, yanında salata filanda yerseniz hiçbir şey olmaz” dedi ve çıktı işin içinde. Muhtemelen çocukluğundan gelen şekerli çay sevgisi ve düz bir mantık O’nu böyle söylemeye itti. Aynı programda popüler bir onkologda vardı, kendi tarzı gereği müdahale etmedi ama elini ağzına götürerek kendini zor tuttuğu açıkca görülüyordu. Çünkü konu sadece kalori olsaydı mesela az miktarda şekerli çaya bir simiti banardık, hepsi az olduktan sonra sağlıklı sağlıklı yaşar giderdik. Keşke o kadar basit olsaydı, bunları konuşmaya gerek bile kalmazdı. Oysa iş sadece kalori (yani o yiyeceğin verdiği enerji miktarı) değildir, bu enerjiyi hangi hızda verecek olduğudur.

İşte Glisemik İndeks(GI) kavramı, diyabetliler için uygun gıdalar araştırılırken ortaya çıkmıştır. Karbonhidrat içeren gıdalarda saf glukozun değeri 100 kabul edilerek kan şekerini yükseltme hızı veya etkisi ile sıralanır. Besinlerin lif içeriği, sahip olduğu karbonhidrat moleküllerinin yapısı, içeriğindeki yağ ve protein miktarları hatta pişirilme yöntemi bile o yiyeceğin glisemik indeksi üzerinde rol oynar. Bunu mesela yanması için sobaya atılan bir şeyin kağıt gibi hızlı tutuşması (Yüksek glisemik indeks) veya kömür gibi için için yanması (Düşük glisemik indeks) gibi düşünebiliriz. Ayrıca kan şekerini saf glukozdan bile daha hızlı yükselten yiyecekler icat oldukça bunlar 100 puanlık glukozun üzerinde ki yerlerini almaya başladılar.

Glisemik indeks listesine göre;
•    50 ve aşağısı düşük, (buradaki “düşük” kelimesi olumsuz değildir. Ne kadar düşük, o kadar uzun süre dayanan yakıt, yani iyi)
•    50-69 arası orta
•    70 ve üzeri yüksek (ne kadar yüksek o kadar çabuk yanıp tükenen yakıt, yani kötü) glisemik indeksli yiyecek olarak kabul edilir.

Yüksek glisemik indeks değerine sahip gıdalar, kandaki şeker düzeyini daha hızlı yükselterek insulin hormonunun daha çok üretilmesine neden olurlar. Bu tip gıdaların kilo aldırmasının asıl nedeni de budur; kan şekerini hızla yükseltirler, hızla yükselen kan şekeri vücudun yüksek miktarda insülin (Faz 1) salgılamasına neden olur. Dolayısı ile bu tür gıdalarla beslendikten çok kısa bir süre sonra yeniden yemek yeme ihtiyacı duyulur.Ayrıca düzenli olarak yüksek glisemik indekse sahip gıdalarla beslenmek kan şekerini dengeleyebilmek için pankreasın aşırı çalışmasına neden olarak tip 2 diyabetin gelişmesine zemin hazırlar. Bunun yanında kanda sürekli fazla miktarda insülin, yağ yakma, gelişim sağlama gibi rolleri olan birçok peptittin çalışmasını da engeller.

Düşük glisemik indeks değerine sahip gıdalar ise glikozun daha yavaş ve düzenli salınmasını sağlar. Ancak bir gıdanın glisemik indeksinin düşük olması o gıdanın az kalori (enerji) içerdiği anlamına gelmez. Örneğin en çok kaloriye sahip olan yağların glisemik indeksi sıfırdır. Özetle gezegenin en sağlıklı, doğal vb yiyeceği bile olsa ortalama olarak yakılan 2000-2500 kaloriden fazlasını yerseniz kilo alırsınız!

Bunun yanında son yıllarda yapılan çalışmalarda düşük glisemik indeks değerine sahip gıdalarla beslenmenin etkileri gözlemlendiğinde; bu tip gıdalarla beslenenlerin kardiovasküler hastalıklara, tip 2 diyabete, metabolik sendroma, kronik böbrek hastalıklarına, düşük testesteron sendromlarına, kolon, göğüs, prostat ve pankreas kanserlerine yakalanma riskinin oldukça düştüğü görülmüştür. İçerdikleri kaloriyi ihtiyacınıza göre değerlendirdiğiniz zaman düşük glisemik indeks değerli gıdalar kilonuzu kontrol altına altına almanızı kolaylaştıracaktır.

Aşağıdaki listede pek çok gıdanın glisemik indeks puanını görebilirsiniz. Bazı gıdaların pişirme yöntemi, hatta farklı çiğneme süresi bile glisemik indeksi üzerinde rol oynadığından benzer listelerdeki rakamlar bazı farklılıklar gösterebilir.

115    Mısır şurubu
111    Patates (fırında)
105    Bira
105    Maltoz
100    Glikoz
98      Patates (kızarmış)
95      Pirinç unu
90      Glutensiz beyaz ekmek
90      Mısır gevreği (şekerli)
87      Patates (ılık püre)
85      Beyaz un
85      Havuç (pişmiş)
83      Kraker
82      Patates (haşlanmış)
81      Baget ekmek
81      Mısır gevreği (sade)
80      Donut
80      Kuru iç  bakla
78      Pilavlık pirinç
76      Karpuz
76      Waffle
75      Gazozlar
75      Bal
75      Klasik ekmek
73      Cup kek
72      Bagel
72      Mısır cipsi
71      Spagetti (çok pişmiş)
71      Pekmez
70      Mısır (Haşlanmış)
70      Bisküvi
70      Havuç
70      Kavun
70      Kuravasan
68      Nutella (%50 yağ içerdiği için çok yüksek değil, glisemik indeks için iyi ama kalori için çok kötü)
66      Ananas
65      Dondurma
65      Gözleme
65      Kuskus
65      Reçel, marmelat
65      Sakaroz (beyaz şeker)
65      Şalgam
64      Bal kabağı
64      Pizza
64      Patates (soğuk püre)
64      Üzüm (kuru)
63      Lazanya
62      Muz (olgun)
62      Patates cipsi
61      Fusulli (burgu)
60      Bezelye taze (Haşlanmış)
60      Kestane
60      Kolalı içecekler
60      Lifli bisküvi
60      Müsli (meyvalı)
59      Üzüm
58      Basmati pirinç
57      Kayısı
56      Pişmiş taze fasulye
55      Erik  (olgun)
55      Malta eriği
55      Mango
55      Patlamış mısır
55      Kepekli Spagetti (çok pişmiş)
55      Şeftali (konserve)
55      Üzüm suyu (şekersiz )
55      Yulaflı kurabiye (Kalorisi çoktur)
54      Elma (kırmızı)
54      Muz (ham)
53      Armut (olgun)
52      Çikolata (sütlü)
52      Kivi (olgun)
52      Portakal suyu
52      Tortilla (mısır)
50      Ekşi mayalı tam buğday ekmeği
50      Elma suyu
50      Elmalı muffın
50      İrmik
50      Müsli (şekersiz)
50      Yer elması
48      Bulgur
48      Lingunie
47      Fettucine
46      Laktoz (süt şekeri)
46      Şehriye
46      Yumurtalı erişte
45      Cavdar ekmeği
45      Şekersiz fındık ezmesi - (Kalorisi çoktur)
45      Greyfurt suyu
45      Hindistan cevizi
45      Kızılcık
45      Portakal
44      Kayısı (kuru)
44      Kepekli Spagetti (az pişmiş)
43      Şeftali
42      Börülce
42      Hurma (Kalorisi çoktur)
42      Kuru fasulye
41      Yoğurt (meyveli)
40      Çilek
40      Erik (kuru)
40      Tahin (Kalorisi çoktur)
40      Yer fıstığı ezmesi (Kalorisi çoktur)
40      Yulaf
39      Armut (ham)
39      Bombay fasulye
39      Süt (yağlı)
38      Barbunya
38      Elma (yeşil)
38      Nohut
35      Ay çekirdeği (Kalorisi çoktur)
35      Ayva
35      Bezelye taze (Çiğ)
35      Erişte
35      Kereviz
35      Nektarin (ham)
35      Susam (Kalorisi çoktur)
35      Yoğurt
34      Soya sütü
32      Süt (yağsız)
31      Sarı mercimek
30      %80 Kakaolu bitter çikolata (Kalorisi çoktur)
30      Kırmızı mercimek
30      Lor peyniri
30      Reçel (şekersiz)
28      Greyfurt
28      Yeşil mercimek
27      Humus (Kalorisi çoktur)
25      Böğürtlen
25      Kabak çekirdegi (Kalorisi çoktur)
25      Kiraz
25      Yaban mersini
23      Fruktoz
23      Kaju
23      Soya
20      Enginar
20      Limon
20      Patlıcan
15      Brokoli
15      Ceviz (Kalorisi çoktur)
15      Çam fıstıgı (Kalorisi çoktur)
15      Domates
15      Ispanak
15      Kabak
15      Lahana
15      Mantar
15      Salatalık
15      Sarımsak
15      Soğan
15      Turp
15      Yer fıstığı (Kalorisi çoktur)
14      Fıstık (Kalorisi çoktur)
10      Avokado (Kalorisi çoktur)
10      Kıvırcık salata
10      Taze biber
0      Balık
0      Et
0      Tavuk
0      Yumurta
0      Zeytin yağı, ayçicek yağı, tereyağı, iç yağı vb (Kalorisi çoktur)